«روانشناسی جنایی» نوشته دکتر احمد برجعلی(-۱۳۳۸) و سعید عبدالملکی(-۱۳۶۰)، از مجموعه کتاب‌های آموزشی رشته روانشناسی دانشگاه پیام نور است.
روانشناسی جنایی در پی انگیزه شناسی جرم و تبیین شخصیت مجرم است. باید دید که نیرو محرکه عصیان علیه خود و دیگران در چیست؟ چه چیزی موجب می‌شود تا فرد مرتکب عمل خلاف شود؟ آیا فرد مجرم مجبور یا مختار است؟ در روانشناسی سه جنبش روان‌کاوی، رفتارگرایی و انسان‌گرایی وجود دارد. روان‌کاوان و رفتارگرایان معتقد به جبر هستند و انسان را مجبور به انجام عمل مجرمانه می‌دانند. روان‌کاوان نیروهای ناهشیار و رفتارگرایان شرطی شدن را دخیل می‌دانند اما انسان‌گرایان بر خلاف این دو معتقدند انسان موجودی مختار و انتخاب‌گر است. رویکرد شناختی رفتاری معتقد است که مجرمان در نحوه به‌کار بستن مهارت‌های شناختی نقص دارند و رفتارهای ضد اجتماعی با عملکرد ذهنی نادرست مرتبط است. در این میان نظریه یادگیری اجتماعی بر تأثیر متقابل محیط و فرد بر همدیگر معتقد است؛ به‌گونه‌ای که هم محیط می‌تواند در شکل‌دهی رفتارهای مجرمانه نقش ایفا کند و هم فرد مجرم می‌تواند یک محیط سالم را آلوده نماید. در دنیای جدید ناتوانی یا عدم علاقه فرد به هماهنگی با دنیای مدرن از طرفی و ناتوانی دنیای جدید در پاسخ به نیازهای حقیقی فرد از طرف دیگر موجب ناسازگاری و ارتکاب عمل مجرمانه می‌شود.
یکی از مباحث جدیدی که در این کتاب به آن پرداخته شده است اختصاص یک فصل در خصوص رویکرد اسلام به مقوله جرم و بزه‌کاری است که در کتاب‌هایی که تاکنون در زمینه روانشناسی جنایی به چاپ رسیده به آن پرداخته نشده و یا کمتر پرداخته شده است.
