آشنایی با کتاب هایی در باب مرگ برای کودکان

کتاب‌هایی مناسب برای کنار آمدن با مرگ مناسب کودک و نوجوان

مرگ شاید تلخ ترین و پیچیده ترین پدیده هستی و همچنین زندگی انسان ها باشد. راه نجات هم از آن نیست.انسان برای فرار از مرگ و قبول فانی بودن خود، در ذهن و روان دست به  خیالات و ساخت دلایلی برای جاودانگی می‌زند. از ادیان گرفته تا هزاران نگاه دیگری که در تعریف مرگ و مردن وجود دارد. چه چیز مرگ را تا این حد مرموز و ترسناک، شاید لذت بخش! و آرام بخش می‌کند؟

روشن نیست. آدمی برای کنار آمدن با این احساس پیچیده و دیر رو راه های بهتری هر ساله می یابند که جایی جز در کتاب ها می توان یافت؟.

ما در زیر کتاب هایی برای بررسی این موضوع برای سنین پایین معرفی کرپه ایم . تلاش بر این بوده که ترجمه ها و نوشته های مناسبی انتخاب شود.

خداحافظی خوشمزه

مناسب گروه ۳تا ۵ سال

کتاب «خداحافظی خوش مزه» درباره‌ی خداحافظی با آدم‌های یا چیزهایی است که دوستشان داریم.

خداحافظی کار سختی است و بعد از آن ممکن است احساس‌های متفاوتی را تجربه کنیم، مثلا خیلی عصبانی باشیم، یا دوست نداشته باشیم با کسی حرف بزنیم، یا بخواهیم قایم شویم یا حتی دوست نداشته باشیم غذا بخوریم یا بخوابیم. 

اما بالاخره کم‌کم بهتر می‌شویم و به یاد خاطرات خوبی می‌افتیم که با هم تجربه کرده‌ایم. لحظه‌های خاصی را که با هم داشتیم، به یاد می‌آوریم و تمام چیزهایی که با هم یاد گرفته‌ایم. در این مواقع شاید بخواهیم با کسی حرف بزنیم، شاید بخواهیم نقاشی بکشیم، شاید می‌خواهیم بدانیم، کسانی که از آنها خداحافظی کرده‌ایم کجا رفتند یا دارند چه‌کار می‌کنند. بیشتر از همه یادمان می‌آید که چقدر دوستشان داریم و چقدر برایشان دلتنگیم. در ادامه باز هم زندگی می‌کنیم و سعی می‌کنیم شجاع باشیم. یادمان می‌آید که همیشه یکی هست که دوستمان دارد و محکم بغلمان می‌کند.

در کتاب «خداحافظی خوش مزه» تصویرها ساده و رنگارنگند و در تکمیل مفاهیم کتاب نقش مهمی دارند.

«خداحافظی خوشمزه»، یکی از کتاب‌های شش جلدی به نام «زندگی این‌جوری» است. بقیه‌ی جلدها از این قرارند:

تفاوت‌های خوش‌مزه، ترس‌های خوش‌مزه، احساس خوش‌مزه، هدیه‌‌های خوش‌مزه، اشتباه خوش‌مزه .

تاد پار نویسنده و تصویرگر امریکایی این مجموعه، بیش از ۵۰ کتاب برای کودکان نوشته و تصویرگری کرده و به جوایز ارزنده‌ی بسیاری دست یافته است. بعضی کتاب‌هایش بسیار پرفروش بوده‌اند و بر اساس بعضی کتاب‌هایش برنامه‌ی تلویزیونی ساخته‌اند. کتاب‌های تاد پار ساده و کوتاه است اما حرف‌های مهمی می‌زند.

سرزمین مرده‌ها و زنده‌ها

گروه سنی ۷ تا ۹ سال

سرزمینی بود آن طرف دنیا. توی این سرزمین هر اتفاقی برای هرکسی می‌افتاد، او می‌افتاد و می‌مرد. تا پشه یکی را نیش می‌زد، ، تا انگشت کوچک پای یکی به جایی می‌خورد،تا کسی سکسکه می‌کرد، می‌افتاد و می‌مرد… اینجوری بود که دانشمند شهر به فکر افتاد کاری بکند. او تمام راهکارها را امتحان کرد و این وسط مواظب بود، سکسکه نکند، پایش به جایی نخورد و حتی پشه نیشش نزند.

آخر نمی‌شد که همه همین‌طوری بیفتند و بمیرند. او روزها و هفته‌ها و ماه‌ها کار کرد تا بالاخره… یعنی ممکن است او دارویی اختراع کند که همه را زنده نگه دارد؟ دارویی که باعث شود همه سالیان سال زندگی کنند؛ اما هیچ‌کس نمیرد؟ باید کتاب «سرزمین مرده ها و زنده ها» را بخوانیم تا از راز داروی این دانشمند باخبر شویم.

خداحافظ راکون پیر

مناسب گروه ۵ تا ۱۲ سال

داستان «خداحافظ راکون پیر» درباره‌ی تولد، زندگی و مرگ است. این کتاب با زمینه فلسفی نگاهی عمیق تر به کودک می‌دهد و زندگی و مرگ، در کنار هم برای کودک روشن می سازد کاری که شاید به سختی از سوی دیگری اغلب میسر شاید شود.

مرگ یک دایناسور

گروه سنی ۷ تا ۹ سال

این کتاب می‌کوشد تا بچه‌ها را با زبانی گویا و تصاویر زیبا با موضوع مرگ و راه‌های مواجه شدن با آن آشنا کند و به ترس‌ها، اضطراب ها و احساسات آنان در این زمینه مورد توجه واقع شود. همچنین کتاب راه‌های مواجه با مرگ و زنده نگه داشتن یاد عزیز از دست داده را بیان می کند و انگیزه زندگی، زنده بودن و ادامه داشتن حیات را به بچه‌ها نشان می‌دهد.

یک دقیقه صبر کن

مناسب رده سنی ۵ تا ۱۲ سال

در این داستان شیطنت‌آمیز، آقایی لاغر به نام  کالاورابه طور غیرمنتظره پشت در خانه‌ی مادربزرگ بیتل ظاهر می‌شود و می‌خواهد که او فورا همراهش برود. اما مادربزرگ بیتل به او می‌گوید:«یک دقیقه صبر کن». او باید خانه را بار جارو کند، دو قوری چای دم کند، سه کیلو ذرت آسیاب کند و …

متن خلاق و طنزآمیز کتاب به همراه تصاویری هیجان انگیز و شاد، فضا و لحظه های لذت بخشی را برای مخاطبان فراهم می کند. در متن کتاب تنها به آمدن مهمانی بسیار لاغر اشاره می شود، اما در تصویر است که خواننده با یک اسکلت که نمادی از مرگ است، آشنا می شود.

مرگ آمده است تا مادر بزرگ را با خود ببرد، اما مادر بزرگ به این سادگی ها تن به رفتن نمی دهد و با زیرکی تمام او را در انتظار می گذارد و تا می تواند رفتن خود را به عقب می اندازد. او آنقدر این کار را با مهارت انجام می دهد که سرانجام مرگ نیز با او هم داستان شده و می رود تا سال آینده بازگشته و تولد مادر بزرگ را به همراه نوه هایش جشن بگیرد. در این میان نویسنده اعداد یک تا ده (در ترجمه به دو زبان فارسی و انگلیسی) را نیز به کودکان به شکلی غیر مستقیم آموزش می دهد. کتاب قابلیت بلند خوانی و تبدیل شدن به نمایشی خلاق را دارد.

کمک به کودکان رنج دیده

مناسب بزرگسالان که دوست دارن کمک کنند به بچه ها

حوادثی مثل طلاق، مرگ نزدیکان، تولد خواهر یا برادر و… می‌تواند احساس امنیت و ثبات کودک را به هم بریزد. این کتاب به شما می‌آموزد که چطور به فرزندتان کمک کنید تا خود را با شرایط جدید وفق دهد و همچنان احساس ثبات و امنیت کند.

مرگ بالای درخت سیب

مناسب رده سنی ۷ تا ۱۲ سال

مرگ بالای درخت سیب » داستان روباهی است که با زیرکی مرگ را بالای درخت سیب به دام می‌اندازد تا عمر جاودان داشته باشد و تا ابد زنده بماند اما آیا این زندگی ابدی، برایش خوشبختی به همراه دارد؟

روباه خود را صاحب درخت سیب جلوی لانه‌اش می‌داند. و دلش نمی‌خواهد حیوان‌های دیگر از میوه‌های آن استفاده کنند. روباه پیر است اما هنوز زبل است و چشم‌هایش تیز و پرقدرت‌اند. روباه، راسویی جادوگر را به دام می‌اندازد و او در اِزای آزادی‌اش، به او قول می‌دهد یک آرزوی روباه را برآورده کند. او آرزو می‌کند هر کسی که از درخت سیب بالا برود به آن بچسبد و نتواند جدا شود.

این جادو را تنها روباه می‌تواند باطل کند. خبر به زودی همه جا می‌پیچد و دیگر کسی جرأت نزدیک شدن به درخت را ندارد. سال‌ها به خوشی و خرمی سپری می‌شوند تا روزی روباه با زیرکی کاری می‌کند که مرگ به درخت بچسبد تا از دستش رها شود. مرگ اسیر می‌شود و روباه در امان می‌ماند؛ اما این پایان ماجرا نیست…

مرگ، بخشی از زندگی هر موجود است و زندگی، تنها با مرگ معنا می‌یابد؛ اما هیچ یک از ما دوست نداریم بمیریم. کاترین شارر، نویسنده آمریکایی کتاب « مرگ بالای درخت سیب » با فراز و فرودهای بجا، شیرین و حساب شده، داستان را طوری پرداخت می‌کند که موضوع مرگ برای کودک، باورپذیر می‌شود. شارر افسانه‌ای قدیمی را دست‌مایه‌ی کارش قرار داده و با لطافت و ظرافت این حقیقت را بازگو می‌کند که مرگ بخشی از زندگی است.

تصویرهای پرتحرک با ترکیب بندی‌های قدرتمند، روایتی جذاب و مناسب را ارائه می‌دهند؛ تصویرهایی که در کنار متن خلاقانه و بدیع، اثری خواندنی و بسیار تاثیرگذار برای کودکان و بزرگسالان پدید آورده‌اند.

گیان دومنیک بوراسیو: «انسان‌ها همیشه به دنبال اطمینان‌اند، اما تنها اطمینان در زندگی، این است که خواهیم مرد. این کتاب زندگی را از منظر این تنها اطمینان (مرگ) می‌بیند.

روی سیم تار

رده سنی نوجوان ۱۲ تا ۱۷

 روی سیم تار» روایت پسری است که میخواهد با کنجکاوی اش بیشتر از مفهوم زندگی سر در بیاورد. بیشتر از سایر هم سن و سالهایش با مفهوم زندگی و مرگ درگیر میشود تا اینکه به سفری میرود که او را به آنچه نامش زندگی ست می‌رساند.

گردآوری مجموعه دیددرون